มุก (Pearl)

มุก (Pearl) เป็นอัญมณีที่เกิดจากสิ่งมีชีวิต (Organic gemstone) ไข่มุกแต่ละเม็ดจะเกิดจากการที่มีสิ่งแปลกปลอมหลุดเข้าไปในหอยทั้งฝาเดียวและสองฝา ซึ่งพบได้ทั้งในน้ำจืดและน้ำเค็ม เพื่อลดการระคายเคืองจากสิ่งแปลกปลอมนี้ หอยจะปล่อยสารที่มีส่วนประกอบของแคลเซียมคาร์บอเนต (Calcium Carbonate) ออกมาเคลือบสิ่งแปลกปลอมนั้นเป็นชั้นๆ จนกระทั่งได้เป็นไข่มุกที่แวววาว ส่วนจะมีลักษณะรูปร่างอย่างไรนั้น ขึ้นกับสิ่งแปลกปลอมที่หลุดเข้าไป ตามธรรมชาติแล้วมักมีลักษณะไม่กลม โดยปกติแล้ว ไข่มุกจะมีสีขาวเหลือบสีรุ้งเล็กน้อยจนถึงขาวนวล แต่ก็มีสีอื่นๆ อีกอย่างเช่น สีชมพู สีเงิน สีครีม สีเหลือง สีทอง สีเทา สีน้ำตาล และสีดำ โดยสีต่างๆ ของไข่มุกนั้นก็เกิดขึ้นอยู่กับชนิดของหอยมุก และสภาวะแวดล้อมในบริเวณที่หอยมุกอยู่อาศัยนั่นเอง

ความหมายของมุกสีต่างๆ

สีเหลือง        หมายถึง        ความมั่งคั่ง
สีน้ำตาล       หมายถึง         สติปัญญา
สีขาว           หมายถึง         อิสระ เสรีภาพ
สีเขียว         หมายถึง         ความสุข

ตำนานของมุก
นับตั้งแต่โบราณมามุกก็ยังได้ชื่อว่าเป็นอัญมณีที่มีผู้ชื่นชอบเป็นอย่างมาก และเป็นเครื่องประดับแห่งชนชั้นสูง เห็นได้จากบทกวีของโฮเมอร์ กวีเอกของกรีกโบราณ (1,200-850 ปี ก่อนคริสตศักราช) ได้บรรยายเรื่องของไข่มุกไว้ว่า เทพธิดายูโนมีเครื่องประดับเป็นต่างหูไข่มุก จึงนับได้ว่าไข่มุกเป็นเครื่องประดับ เป็นอัญมณีที่เก่าแก่และสตรีชาวโรมันต่างก็ชื่นชอบต่างหูมุก

ไพลนี นักเขียนขาวโรมันก็ยังได้บรรยายไว้ พระนางคลีโอพัตราได้ละลายไข่มุกล้ำค่าราคาสูงลิบลงในเหล้าองุ่นแล้วดื่ม เพื่อแสดงถึงความรักอันยิ่งใหญ่ที่มีต่อมาร์ก แอนโทนี นอกจากนี้พระนางยังทรงต่างหูไข่มุกอยู่เสมอ หรือแม้แต่สตรีผู้ยิ่งใหญ่ของโลกดังเช่น พระนางซูสีไทเฮานั้นก็มีหลักฐานบันทึกมากมายว่าทรงโปรดเครื่องประดับไข่มุกเป็นอย่างยิ่ง

แต่ในการใช้เครื่องประดับมุกในประเทศไทยนั้น แท้จริงน่าจะเริ่มต้นเข้ามาในสมัยรัชกาลที่ 5 ตามแบบอย่างเจ้านายสตรีที่นิยมเสื้อผ้าตามแบบฝรั่ง จึงนำเอาไข่มุกมาประยุกต์ให้เข้ากับเสื้อผ้า "ไข่มุก" จำนวนมากจึงได้เข้ามามีบทบาทเป็นเครื่องประดับยอดนิยม อันเป็นแฟชั่นในยุคนั้นได้อย่างเหมาะเจาะ ไม่ว่าจะเป็นสร้อยไข่มุกยาว ต่างหูไข่มุก แหวนไข่มุก

ชนิดและประเภทของมุก

มุกสามารถจำแนกตามลักษณะการเกิด ได้ดังนี้

1) Natural Pearls
มุกธรรมชาติเป็นอัญมณีที่หายากและราคาค่อนข้างแพง การจำหน่ายจะใช้หน่วยเป็นกะรัต

2) Cultured Perals
เนื่องจากมุกธรรมชาติเป็นของหายาก  และเป็นเครื่องประดับที่ราคาแพง ด้วยเหตุนี้เองจึงมีผู้ค้นคิดการเพาะเลี้ยงหอยมุก ผู้ผลิตประสบความสำเร็จคนแรกคือ นายโคคิชิ มิกิโมโตะ ได้นำมาดัดแปลงเอาหอยมุกขัดเป็นเม็ดกลมๆ เข้าไปในฝามุก เกิดเป็นมุกเลี้ยงมีสีสวยงาม หอยมุกที่นำมาเลี้ยงมีทั้งหอยทะเลและหอยน้ำจืด แต่ที่นิยมคือ หอยสองฝาเพราะมีเมือกเยอะ ไข่มุกเลี้ยงเรียกอีกอย่างว่า culture pearl สำหรับประเทศไทย บริษัทนาคาไข่มุก สามารถประสบความสำเร็จในการเลี้ยงเป็นบริษัทแรก รู้จักกันในนามของ "ไข่มุกทะเลใต้" (south sea pearl) ทำการเพาะเลี้ยงที่เกาะนาคาน้อย จังหวัดภูเก็ต เริ่มก่อตั้งขึ้นเมื่อ พ.ศ.2507 ที่เกาะยาวน้อยร่วมกับญี่ปุ่น มีระยะเวลากว่า 30 ปี ทำจากหอยมุกที่เรียกว่า หอยมุกจาน ผลผลิตมีมากสุดปีละ 12,000 เม็ด ทำรายได้ปีละสิบกว่าล้านบาท ตลาดที่ส่งคือ ญี่ปุ่น มีบางส่วนขายในประเทศไทย ปัจจุบันเหลือน้อยลง
มุกเลี้ยงสามารถกำหนดรูปร่างของมุกที่ต้องการได้ โดยการใส่วัตถุแปลกปลอมที่มีรูปร่างตามที่ต้องการเข้าไปในตัวหอย ซึ่งคุณภาพของมุกจะขึ้นกับชนิดของหอยที่ใช้เลี้ยง คุณภาพของน้ำ และระยะเวลาก่อนการเก็บหอยมุก มุกเลี้ยงยิ่งมีความหนาของสารเคลือบมากจะมีความแข็งแรงและคุณภาพดี สำหรับการจำหน่ายมุกเลี้ยงจะใช้ขนาดของเม็ดไข่มุก (มิลลิเมตร) เป็นตัวกำหนดราคา

3) Saltwater Pearls
มุกน้ำเค็ม เป็นได้ทั้งมุกธรรมชาติและมุกเลี้ยง แต่จำแนกตามสถานที่เกิด คือ หอยน้ำเค็ม

4) Freshwater Pearls
มุกน้ำจืดเกิดจากหอยน้ำจืดที่อาศัยอยู่ในแม่น้ำหรือทะเลสาบ

หากจำแนกตามลักษณะรูปร่าง สามารถแบ่งได้เป็น

1) Spherical Pearls
มุกทรงกลม เป็นทรงที่นิยมมากที่สุด ยิ่งมุกมีความกลมมากเท่าใด ราคาก็จะยิ่งแพง

2) Symmetrical Pearls
มุกที่ไม่กลม แต่มีความสมมาตรของรูปร่าง เช่น รี หยดน้ำ เป็นต้น

3) Baroque Pearls
มุกที่มีรูปทรงแปลกประหลาด โดยมากมักจะมีราคาถูกที่สุดเมื่อเทียบกับมุกรูปทรงอื่นๆ แต่มุกรูปร่างแบบนี้ก็นับว่ามีความสวยงามและเป็นเอกลักษณ์

ปัจจุบันความนิยมของการใช้เครื่องประดับมุก ก็ไม่ได้ลดน้อยถอยลงไปแม้แต่น้อย ตรงกันข้ามเครื่องประดับมุกรูปแบบใหม่ อันแสดงออกถึงความคิดสร้างสรรค์ ของเหล่าดีไซเนอร์แบรนด์ดังก็ยังคงสามารถครองใจผู้ที่ชื่นชอบเครื่องประดับมุกได้ไม่เสื่อมคลาย

Posted by NonNY~* on 11/13/2551. Filed under Library, November08, organic gemstone, Pearl . You can follow any responses to this entry through the RSS 2.0. Feel free to leave a response